Auñamendi Eusko EntziklopediaBernardo Estornés Lasa Funtsa

Pello.

1942ko azaroaren 10ean Legazpin (Gipuzkoa) jaiotako idazle, itzultzaile eta kazetaria.

Erlijio eta filosofia ikasketak egin zituen Arantzazuko frantziskotarrekin, eta ondoren Suitzan eta Italian. Alemanian bizi izan zen bolada luzez, alemanari buruz zuen ezagutzan eta herrialde hartako ohituretan sakonduz. 70eko hamarkadaren amaieran frantziskotarren ordena utzi zuen. Arantzazuko frantziskotarren Jakin aldizkarian hasi zen idazten, eta gero zuzendari izan zen hainbat urtez. Beti esan izan du leku hartan egoteak betiko markatu ziola bizitza. Etikako irakasle izan zen zortzi urtez, baita ondoren Donostiako Itzultzaile Eskolan ere. 80ko hamarkadaren hasieratik 90eko hamarkadaren amaierara arte Euskadi Irratian aritu zen kazetari, bihotzeko gaitz batengatik utzi zuen arte, Granadara joan zen bizitzera.

Poesia liburu hauek argitaratu ditu: Zurubi Luzea (Gipuzkoako Aurrezki Kutxa Probintziala, Irun Hiria Saria, 1979); Lastozko zubia (Hots, 1980, Felipe Arrese Beitia Saria); Bi poema t'erdi (Elkar, 1990, Geroaren memoria eta Ezherri poema-bildumak dituena); eta Bigarren Bizia paraleloa (Euskal Herriko Unibertsitatea, 1995, poesia osoa gaztelaniaz).

Ipuinaren generoa ere landu du, Sekula beteko du (1986ko Ignacio Aldecoa Saria); Pandoraren kutxa hutsik zegoen (Donostia Hiriko bigarren saria, 1992); eta Txorimaloarenak (Bapore Sariaren bigarren saria, 1992) lanekin. Gainera, 1979an hainbat narrazio argitaratu zituen Hordago argitaletxearen euskara errazeko bilduma batean.

Itzultzaile gisa, Herman Hesse idazlearen Estepako otsoa (Elkar, 1986) liburutik Carlos Aurtenetxeren olerkiak ere itzuli ditu Hitz Nireak-Galdutako hitza (Euskal Herriko Unibertsitatea, 1990) antologiarako, Ernst Bloch-en Ateismoa kristautasunean (BBV, Klasikoak bilduma, 1993) lanaz eta haur eta gazteentzako liburu ugariz gain. 1989an Euskadi Itzulpen Saria jaso zuen Heinrich Böllen Katherina Blumen ohore galdua (Elkar) lanarekin egindako lanagatik. Gainera, "UNESCOren albistaria" aldizkariaren euskarazko itzulpenean parte hartu du hainbat urtez.

Felipe Juaristi poetaren arabera, Zabaletak bere poema gehienetan erabili duen sinbologiak zentzu guztiz erlijiosoa du. "Zabaletaren poesia guztia inguruan duena begiratzen duen ni bat da, sufritzen duena, pozten dena, negar egiten duena, ikusten edo desbizitzen duenaren kontura otoitz egiten duena (...) Otoitza, baina ez da mistizismoa, ezta aszesia ere, ez behintzat terminoei ematen zaien zentzuan, baizik eta erregua, deitorea", idatzi du Juaristik Bigarren Biziaren hitzaurrean. Juaristiren iritziz, "bere poesia lekuko batena da, gertatzen dena ikusi eta inplikatuta sentitzen denaren grinaz deskribatzen duena. Lehen liburuak alferrikako heriotzen kronika luzea dira, inolako justifikaziorik gabe isuritako odolarena. Izan ere, Pello Zabaletak bilatzen duen justifikazioa ez da politikariak, militanteak, grinatsuak bilatzen duen justifikazio arrunt eta normala, baizik eta sakonki etikoa den gizon batena, gizatasuna deitzen den elkartasun sentimendu horretan gainontzeko gizonekin elkartuta". Juaristiren ustez, Zabaletaren poesiarik onena bere azken liburuan dago, Natura hila: "Sakona da, sakona, amore ematen ez duena. (...) Nia lausotu egiten da paisaiaren aurrean, eta hura osatzen duten elementuei hitz egiten uzten die: landareei, usainei, koloreei, zuhaitzei".