Frantsesa: Saint-Pansard edo Saint-Pansart; Biarnoera: Sent-Pançard.
Zanpantzart, Sanpantzar edota Japantzar izenen atzean hainbat esanahi ezberdin aurki ditzakegu, beti ere elkarren arteko loturekin.
Zanpantzart hitzaren lehendabiziko esanahia lastoz edo iratzez beteriko panpintzarraz ari zaigu. Panpin hau (edo hauek, bi izan zitezkeelako) inauterietarako egiten zen eta azken egunean, epaitua eta kondenatua izan ondoren, erretzen zen. Iparraldean aurkituko dugu gehienbat Zanpantzarra, baina beste izen batzurekin eta, kasu batzutan, beste datetan ere Hegoaldean aurki dezakegu: Miel Otxin, Lantzeko inauterietan erretzen den panpina; edo Hombre de paja delako Ilarduia aldean, adibidez. Zaku honetan ere Inauteriz kanpoko datetan erretzen diren Judas izeneko panpinak koka daitezke. Kasu guztietan helburua garbikuntza errituala delarik. Kasu guzti hauetan Zanpantzarra inauteriaren pertsonifikazioa litzateke, bai eta garai honetan egiten diren gehiegikeriena ere. Hau oso garbi ikus dezakegu R.M. de Azkuek Lekeition jasotako esaera honetan, beti ere soberan edan eta jan denean esaten zena: "Egin dozue Zanpantzar eta Mari Galleta" (Azkue, 1989).
Zanpantzarraren erretzea inaute-asteartean edota, Zuberoan sarri askotan egiten zen bezala, hausterre-egunean egiten zen. Honetatik datorkio bere bigarren esanahia: Zanpantzar izenarekin ezagutzen dira ere inauteriak eta, zehatzago, inaute-asteartea edota hausterre-eguna: "Gaur dala, Maria kale, bihar dala Zanpantzart, egin dezagunarte tripan larruan zart" (Azkue, 1989). Azkuek jaso zuen Orioko esamolde hau, inauterien hirugarren egunean esaten zen: Pantzarteguna ez litzateke derrigorrez inauterietako egun bat. Zanpantzar erretzen den egunari ematen dio izena eta, kasu honetan, hausterre-egunez ari da.
Hitzaren hedadura, Estornes Lasaren arabera, Oriotik ekialderantz Iparraldearen barna zabaltzen da. Baina, ikusi dugun bezala, Azkueren datuek Bizkaiara ere handitzen dute eremua: "Gutxik dakite Bizkayan itz onen berri. Oso ezaguna da beste euskalkietan". Nafarroan Garmendia Larrañagak jasotzen ditu datuok, baina Malerreka eskualdean bakarrik: Ituren, Zubieta eta Eratsunen (Garmendia, 1987). Hemen agertzen zaigu Zanpantzarraren hirugarren adiera: mozorroa, mozorratuarena, alegia. Hau da, zehazki, Eratsun herriaren kasua, inguruko herrietan erabiltzen den hitza mozorroa bada ere. Garmendiak esaten digu Zanpantzarra Ttuntturro eta Joaldunaren sinonimoa dela, eta hau da, hain zuzen, jorratu behar dugun azken adiera.
Izan ere, Zanpantzar izenarekin Ituren eta Zubietako inauterien pertsonaia batzuk ezagutzen dira eta bidenabar, herri horietako ihauteriak. Baina izen hori ez dago sartuta herrietako ahozko euskal tradizioan. Beraien euskara garbian erdaraz Zanpantzar deitzen zaionari, haiek Joalduna deitzen diote. Prentsa da Zanpantzar izena zabaltzen duena. Izan ere, prentsa izan zen lehendabizikoa Ituren eta Zubietako inauteriak deskubritzen eta bera izanen da izen hori inauteriekin lotuko duena lehengo urteetan. Ez da, ahatik, erabiliko duen izen bakarra: kaldurroak, ttuntturroak, txantxurroak etab erabiliko ditu joaldunei deitzeko. Gaur egun, Iturenen Zanpantzar da joaldunen erdarazko izena.