Pintoreak

Sagastizabal Errazu, Juan

Pintore garaikidea, Eibarko armagintzan 1952an jaioa.

Gasteizen bizi da eta bertan egiten du lan. Arkitektura ikasketak egin zituen urtebetez Valladoliden, ondoren Burgosko Aparejadore Eskolan matrikulatzeko. Gasteizko Udaleko Diseinu Zentroan aritu zen irakasle. Margolari gisa autodidakta izan zen, eta laurogeiko hamarkadaren hasieran Arabako Artisten Elkartean parte hartu zuen. Elkarte horretako kideek Morgan kafetegian erakusketak egiteko ohitura zuten. Hain zuzen ere, espazio horretan egin zuen bere lehen bakarkako agerpena, 1984an. Kolektiboko beste kide batekin, Daniel Castillejorekin, erakusketa jarriko du urte berean Miranda Ebroko Sicomoro galerian.

Arabako hainbat artista kolektibotan esperientzia errepikatuko du: Gasteizen, Miranda de Ebron, Barakaldon, Bilbon eta Zaragozan. 1985eko otsailean, "Coordenado" lanarekin, bere lana San Prudentzio aretoan erakutsiko du beste hamabost arte-etxerekin batera, eta "La generación de los 80" erakusketan ere egongo da. Arabako Arte Ederren Museoko pintura" erakusketa Donostiako San Telmo Museoan ikusi ahal izan zen 1987ko uztailaren 17tik abuztuaren 7ra. Hilabete batzuk lehenago, bere bigarren banakako agerraldia egin zuen Arabako Kutxa Probintzialeko Independentzia aretoan, "Subjektua-Objektua" izenburupean, eta Gernikako agerraldi kolektiboan agertu zen, hiribilduaren bonbardaketaren 50. urteurrenaren ospakizuna zela eta.

Era berean, Sourirecounaire triptikoarekin akzesita jasoko du 1986ko Gure Artea jaialdian, pintura sailean. 1989ko maiatzean Amarica aretoko programazioa inauguratu zuen "Orman" kolektiboan aukeratutako artistetako bat ere bada. Bi urte geroago, Gasteizko areto berean, bere lana "Bilduma Publikoaren" barruan sartzen da, eta, beraz, Arabako Arte Ederren Museoaren funtsetan ordezkatuta dago. Talde hau hurrengo urtean ibiliko da, 1992an, Iruñeko Ziudadelako Armen Jauregira eta Burgosko Kordoi Etxera.

1993ko irailaren 30etik urriaren 30era, Amarica aretoak bere bakarkako hirugarren erakusketa hartuko du, "Bebe pirata", bere ibilbidean, gaur egunera arte, benetako inflexio-puntua markatzen duen erakusketa. Ordura arte Juan Sagastizabal arte abstraktuaren problematikan militatzen duen margolaria bada, hemendik aurrera korronte figuratiboari atxikiko zaio. Erakusketa honetan, gutxi-asko ausartak diren hirurogei lanetatik abiatuta, bere arteari buruz hausnartuko du, gaur egungo pinturaren munduan duen posizionamenduari buruz. Aitatasun berri batek, bere hirugarren seme-alabaren jaiotzak, "haurtxoen" seriea argiztatuko du. Egun haietan esaten zuen bezala: "haurtxoak jarrera positiboaren eramaileak dira, haiek oraina bizi dutelako beti, ez dute planteatzen ez iragana ez etorkizuna".

Horrela, bada, erakusketa honek aukera emango dio egin nahi duen eta egin nahi duen pintura-motari buruz hausnartzeko, eta, horretarako, pintura-praktikan jada ohikoak diren forma-arazo betikoen bila abiatuko da. Iraganaz -egina dagoenaz, egina dago- eta datozen denborek ekar dezaketenaz kezkatu gabe. Haurtxoen buru erraldoiek, erretratuek eta autorretratuek, eta bodegoi batzuek, bai eta eskuekin, hatzekin eta oinekin egindako hainbat jolasek ere, figurazio espresionista xehetasun metafisikoz betetako surrealismo kutsuarekin lotzen duen gai bat aberasten dute, Juan Manuel Bonetek idatziko duen bezala. Samurtasuna, ironia eta, batzuetan, umore gaiztoa dira nagusi trazu piktoriko handiko konposizio hauetan; trazu eskematikoak hondo edo agertoki gainean, halako hats erromantiko batez blaituak. Edo metafisikoa.

Bide figuratibo hori bere zeregin piktorikoetan irekita, aurrerago ere jarraituko du haurren gaian. Luis de Ajuria aretoan (1998ko otsailaren 28tik martxoaren 13ra) bakarkako erakusketa berri bat eskainiko du, nolabait "Bebe pirata" telesailaren jarraipen berritua izango dena. Duela bost urteko haurtxoak hazi egin dira; orain, banaka edo taldean, itzulpen enigmatikoko kasu askotan, jarduera-multzo bati aurre egin behar dioten haurrak dira. Edo, bestela, esanahi lurperatu, sakonago eta iraultzaileago batekin, haur-eszenek berek erakusten dutena baino. Ez dago irakurketa zehatzik. Sagastizabalen pinturan, garai bateko interpretazio-anbiguotasunak dirau, koadro bakoitzak ikuslea literatura-eduki batzuetara, poema batera, beharbada, testu baten adierazpen plastikora bidaliko balu bezala.

Prozedura tekniko tradizionalak eta estetika espresionista berriz ere agertzen dira "Historia Naturala" izenburua duen erakusketan, Gasteizko Zapateria kaleko Galeria Ibiltarian: 2005eko apirila-maiatza. Matxinsaltoak, euliak, sitsak eta beste intsektu batzuk eduki berria ematen diote margolari honen lanari. Oraingoan, koadro oso argigarri batzuekin jarraitzen du, eta gai hori presente dago jada, baina agian ez da orain bezain garatua, laurogeita hamarreko hamarkadaren hasieran. Horrela, Juan Sagastizabalek bere eremu artistikoaren ikuspegia zabaltzen du -haurren gaiarekin egin zuen bezala-, eta eduki estetikoz eta sinbolikoz bustitzen ditu zenbait erreferentzia figuratibo, kasu honetan intsektuak.