Literatoak

Unamuno Jugo, Miguel de

Pentsamendu filosofikoari dagokionez, Miguel de Unamuno arrazionalismoaren eta positibismoaren eraginpean hezi zen; alabaina, zenbait egileren lanak irakurri ondoren (Adolf von Harnack alemaniar teologoarenak, adibidez), arrazionalismotik urrundu egin zen. Existentzialismoaren aurrekaritzat jo izan dute, Kierkergaard existentzialista kristaua ospetsu izan aurretik, daniera ikasi zuen Unamunok haren lanak hizkuntza originalean ezagutzeko. Kierkergaardek eragin handia izan zuen Unamunoren pentsamenduan, nahiz eta bilbotarrak arreta handiagoa jarri zuen norbanako zehatzean eta gizakia definitzen duen itolarrian eta agonian. Unamunoren ustez, biziaren funtsa gizakiek hiltzeko daukaten gogo-eza da, betikotasuna lortzeko gogoa, eta horri hertsirik lotuta dago aipatutako itolarria eta sentimendu tragikoa, eta horrek sorburua du, hain zuzen ere, fedearen eta arrazoiaren arteko gatazkan eta betikotasuna arrazoiaren bidetik argudiatu behar izatean. Unamunok beti zalantzei loturik doan borondatezko fedearen alde egin zuen eta ez dagoena, ezagutzen ez duguna sortzearen alde zegoen. Azken batean, bizitzaren eta errealitatearen gaineko filosofia da Unamunorena. Besteak beste, honako bi lan hauek dira aipagarriak Unamunoren pentsamenduari gagozkiolarik: Del sentimiento trágico de la vida [=Bizitzaren sentimendu tragikoaz] (1913) eta La agonía del cristianismo (1925).