Monarkia eta noblezia

Enrike III.a Nafarroakoa eta IV.a Frantziakoa

Frantziak gerrek eragindako egoera larriari aurre egiteko modua izan zuen, Enrikeren finantza-ministro Sullyko dukearen jardunari esker. Ministro honek ere katolizismora aldatu behar izan zuen, errezeloak errezelo, gortean gatazkarik ez sortzearren.

Sullyk hainbat administrazio-erreforma ezarri zituen, probintzietako karguen zenbait atribuzio kentzea adibidez, baita hainbat kargu kendu ere. Bere jardunek ogasunaren diru-sarrerak bikoiztea eragin zuten, eta zor publikoak behera egin zuen. Modu honetan, Enrike IV.aren erregealdiaren hamabi urteek Frantziak aspaldian ezagutu gabeko bakealdia ekarri zuten, eta gainera urte oparoak izan ziren. Hazkunde ekonomikoa halakoa izanik, garai haietan lehendabiziko kolonia frantsesak ezarri zituzten Kanadan.