Kontzeptua

Bertsolaritza

Gizateriaren garapen sozialaren lau etapa handietan, ehiztaria izatetik artzaina izatera, artzaina izatetik nekazaria izatera, eta nekazaria izatetik industrialaria izatera, bertsolaritzaren sorrera, duda gabe, artzainaren aroan dago, duela 10.000 urtetik gaur arte.

Artzainen bizitza ahozko literatura garatu ahal izateko hoberen egokitzen dena da, eta ahozko literaturaren berezkoa da bertsoak inprobisatzea eta abestea, jasota daukagunez. Oso adierazgarria da Virgilioren Eglogan aipatzen den Menalcasen eta Dametasen arteko bertso lehiaketa, zeinaren kopia Egloga izan nahi duen, larreen artean, eta ez beste leku batean, izatea. Artzainak denbora asko egoten ziren ardiak zaintzen eta, horrela, nekazal lan gogorretan aritzen ziren nekazariak baino inspirazio poetikorako aukera gehiago zeukaten. Gaur egungo esaera batek bertsolaria sarritan nekazari txarra baina artzain ez hain txarra dela dio.

Ikusten denez bertsolaritza Gizateriaren prehistoriari bikainki dagokion artea da eta, nahiz eta normalean prehistoriari buruz beste zerbait pentsatzen dugun, kulturaren alderdi interesgarri askotan ez da pentsatzen dugun bezain atzeratua, alderdi interesgarri asko ditu: hain zuzen ere bertsolaritza dugu horren lekuko.

MLE