Historialaria, kritikaria eta Arte irakaslea, Bilbon (Bizkaia) jaioa, 1952ko maiatzaren 30ean.
Eduardo Chillidaren obraren espezialistarik handienetako bat, baita interpreterik onenetako bat ere. 2005ean, Artearen Historiaren Metodologiako katedraduna da Elxeko Miguel Hernández Unibertsitatean (2004-2007). Halaber, Artearen Historiako katedraduna izan da Euskal Herriko Unibertsitatean (1989-2000). Heildelberg-eko Unibertsitateko (Alemania) Kunsthistorisches Institut-en ere irakasle gonbidatua izan zen (1983-1989). Hirschorn Museum and Sculpture Garden museoan lan egin du, Washington, D.C. (1986); eta Madrilgo Reina Sofía Museo Nazionaleko zuzendariordea (1989-1991) eta Valentziako Arte Modernoaren Institutuko zuzendari kudeatzailea izan da (IVAM, 2000-2004). Guggenheim Bilbao bilduma propioa sortzeko Aholkularitza Batzordeko kidea. Filosofia eta Letretako doktorea, Deustuko eta Valentziako unibertsitateetan ikasi zuen, eta lehenengoan kalifikazio gorenarekin doktoratu zen. Humboldt (Alemania), Smithsonian (Washington) fundazioetako eta Eusko Jaurlaritzako bekaduna izan da, eta erakunde horren aholkulari izan da arte-gaietan.
Hainbat euskal artistari buruzko azterlan monografikoak egin ditu eta estetikan aditua da, eta balletari eta argazkigintzari buruzko azterlanak argitaratu ditu aldizkari espezializatuetan. Eduardo Chillidaren obraren interpretatzaile nagusietako bat dela esaten da. Izan ere, euskal artistari buruzko liburuak, artikuluak eta ikastaroak idatzi ditu, eta komisario eta antolatzaile gisa artistari buruzko hainbat erakusketa antolatu ditu. Hainbat egunkaritan idatzi du, artearen kritikari eta historialari gisa, besteak beste, El País, La Gaceta del Norte eta El Correo Español-El Pueblo Vasco egunkarietan. Euskal Herriko unibertsitate- eta espezializazio-aldizkarietan ere idatzi eta idazten du, hala nola Saioak, Mundáiz, Muga, Kobie, Deustuko Letrak, Hiperion, La Pluma, La Gaceta del Libro, Goya eta R.I.E.V. XXI. mendearen hasieran kritika El Mundo egunkarian eta El Cultural gehigarrian ere arte kritika egiten du. Arte Vasco (1919) liburu historikoaren berrargitalpenaren atariko azterketaren egilea eta arduraduna da. Mundu osoko argitalpen espezializatuenetan ere argitaratu ditu artikuluak eta azterlanak.
Berrogeita hamar erakusketa baino gehiago muntatu eta zuzendu ditu (baita bere katalogoak argitaratu ere), Europako zein Estatu Batuetako museoetan, besteak beste, Alberto Giacometti, Philip Guston, Max Beckmann, Albrecht Dürer eta Otto Dix artistenak, "Pablo Picasso 156" eta "Pablo Picasso. Diálogo con la cerámica" , "Arte español: Fin de Siglo", eta Eduardo Chillida eskultorearen beste zenbait. Artista honi buruzko lehen erakusketa "Chillida Íntimo" izan zen 1991n, Madrilgo San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademian. Ordutik beste bederatzi erakusketa antolatu ditu. Heinrich von Kleisten, Martin Heideggerren eta Edmund Husserlen itzultzailea da.
--
Jatorrizko testua: Félix Maraña Sánchez
Itzulpena: ELIA itzultzaile automatikoa
Itzulpenaren berrikusketa: Joseba Rodriguez Zuazua