Pop edo pop-rock musika deitu izan zaio 1950-60ko hamarkadatik aurrera nazioartean egindako musikari, erritmo anglosaxoi berrien eta Estatutik Italiarako kantaren eragin nagusiarekin. Euskal Herrian, batez ere, "euskal kanta berria" deiturikoaren interpreteek sartu zuten gure herri-kulturan mota horretako musika-proposamena (gehiago pop-gakoan rock-ean baino), Kataluniako, Gaztelako, Galiziako eta abarretako "abesti berriarekin" gertatu zen bezala. Talde formatuko PO -rocka hobekien barneratzea 1960ko hamarkadako musika talde deiturikoen garaiari dagokio. Eta rock jatorrena 70eko hamarkadan finkatu zen, eta, 80ko hamarkadan, punka, ruidismoa eta ia mundu osoan ezagutu eta ezagutu dituen dozenaka aldaera "gazte" bihurtu ziren.
Euskal poparen lehen eskartzeoetan, batez ere euskararen erabilerak ekarri zion berezitasun maila bat, nolabaiteko autonomia, eta hori lortu du berezitasun edo nortasun berekirik handiena, euskarri tradizional euskaldunekin (txalaparta), modernoagoekin (trikitia) eta antzeko beste aldaera batzuekin musika egiteko tresna elektriko eta elektronikoak mestizatuz. Era autoktonotzat hartu izan dira, halaber, kantutegi tradizionalaren lirismoa, gaur egungo abestietara eramana, eta, kontrako muturrean, euskal rock-talde askoren erradikaltasuna edo, gutxienez, gogortasuna, forma eta sakontasuna.
Kantari euskaldun aitzindarien artean, Mikel Laboak ("Azken" ezizena du hasieran) historikotzat jo ditu Atahualpa Yupanqui argentinar interpretea edo Bob Dylan estatubatuarra. Benito Lertxundik beti gezurra esan die Elvis Presleyri edo The Shadowsi eragin gisa, eta Donovan kantautore pop eskoziarraren konposizio bat grabatu du euskaraz. Xabier Letek bere kantetan abesti frankofonoak duen eragina ezagutu du, adibidez, Georges Brassens. Eta Lurdes Iriondo behin eta berriz konparatu zuten Joan Baezekin.
Musika-taldeen garaian, Urrentxindorrak bergararrek Anushka pop kanta ezaguna euskaratu zuten, edo Gurdiren Atahualpa Yupanqui ardatz. Mary Hopkins-en Those Were The Days-ekin (Bakardadea, adibidez) gauza bera egin zuen Erlak-ek, eta haren Kennedy gure laguna zan hamarkada batzuk geroago erantzun zuen Negu Gorriak taldeak. Ameslariak euskaraz etortzen ziren Les Surfs, Nina eta Frederick edo Los Brincos. Adibide bakan batzuk besterik ez dira: motela baina saihestezina, nazioarteko pop-rockak euskal kanta eta euskaldun garaikideen panoraman duen eragina. Euskara eta gaztelania erabiltzeaz gain (eta are gutxiago frantsesa Iparraldean), sarritan ingelesera pasatu zen, gaur egun poesia-belaunaldi berrien artean zabaltzen den hizkuntza-ohitura.
Euskal kantu berriaren lehen bolada hori osatzen dute, besteak beste, Michel Labèguerie ipartar aitzindari handiak, 1963an lehen aldiz grabatu zuenak; Ez dok Amairu taldeak, lehen aipatu ditugun izen batzuekin, eta beste batzuk, hala nola Artze anaiak, Irigarai anaiak, Julen Lekuona, etab.; Cuarteto Soroa (kanta anglosaxoiak euskarara itzuli zituena), Ameslariak, Oskarbi, Bozkari, Naikari, Estibaliz, Maite Idirin (Yupanquiren abestien hasierako interpretea, euskaraz, Gabriel Aresti poeta bilbotarrak itzulia), Estitxu Txurrton, Bitastor.