Toponimoak

Argentina

Euskal Herriak Argentinako zientziaren alorrean egindako ekarpenak leku handia mereziko luke. Baina XIX. mendeko bi gertakari eta gaur egungo bat markatzera mugatuko gara. Saturnino Segurola kalonjea, Txilen medikuntza ikasi zuena eta ingelesen aurkako borroketako familia heroiko horretakoa zena, izan zen Buenos Airesen (1809) birusaren aurkako txertoa sartu zuena. Txertoa jarri, kontserbatu eta zabaltzeko egindako lanagatik, Txertoaren Ordezkari Nagusi titulua jaso zuen. Bere lana guztiz doakoa zen. Buenos Airesko Segurolarren kinta zaharrean, oraindik gorde behar da etxeko jabea Segurola anaia kalonjearekin hitz egitera esertzen zen pakara handia, honek bizilagunei txertoa jarri ondoren. (Euskal aztarnak Argentinan. Eslako Konstantinoren hitzaldia Buenos Aireseko Laurak-Bat-en, 1942ko otsailaren 14an, bere Estampas Vascas, Ekin, 1945 liburuan sartua).Juan Etxepareborde doktoreak, Medikuntza Fakultateko odontologia katedradunak (1852), Nafarroa Beherean jaioa, Buenos Aires liluratu zuen 1853an, argitasun elektrikoa lortuz. Zientzia-gizonak harritu zituzten esperimentu pribatu batzuen ondoren, 1853ko azaroaren 10ean, zaldi gaineko granadarien kuartela argiztatu zuen. Eta 1854ko maiatzaren 25ean egungo Maiatzeko plaza, aberri jaiak ospatzen zituzten jendetzaren berotasuna eraginez. Gaur egun, Miguel Angel Etxeberri doktoreak aurkeztu zituen Rh (D-d) faktorearen banaketari buruzko lehen ikerketak, Cordoba hirian 1945eko abuztuan egindako Hemoplasmoterapiako Lehen Ikastaroan, eta urte bereko urrian argitaratu zituen El día Médico de Buenos Aires aldizkarian.