Euskal emigrazioaren prosopografia . Elizgizona, Rio de la Platako euskal erlijio presentziaren ikurretako bat, Uruguaiko Melo herriko lehen gotzain izendatua izan zelarik. Tolosan (Gipuzkoa) jaio zen, 1862ko ekainaren 25ean, eta Uruguaira emigratu zuen bere familia osoarekin, azken gerrako karlisten porrotaren ondorioz. Bere anaia Faustino Arróspide Montevideoko seminarioan sartu zen. Han, 1883an, Mons gotzainak hautatu zuen. 1890eko abenduaren 21ean, Erromako Pio Latino Americano Ikastetxean sartu zen, apaizgai karrera amaitu eta apaiz ordenatu zuten, Unibertsitate Gregorianoan ikasketa osagarriak eginez.
Ordenatu ondoren, Uruguaira itzuli zen, eta Mercedes (anaiarekin batera) eta Pando (Canelones) kuratuetan teniente izendatu zuten, hurrenez hurren.1895eko
ekainaren 27an, Duraznoko San Pedro eliza nagusiko erretore izendatu zuten. Duraznoko parrokoa izango zen mende laurdenez, gotzain kargurako hautatua izan arte. Ok dioenez. Padron Favrek, «bere kargua Uruguaiko Elizarentzat esanguratsuak ziren une erabakigarrietan bete zuen (...)», Elizaren eta Estatuaren arteko banaketa gertatu zenean eta herrialdeko bizitza publikoaren laikotasun ausarta ezarri zenean. Bere formazio erromatarra zela eta, Leon XIII.aren Rerum Novarum entziklikaren printzipioak zintzoki jarraituz, Duraznoko Eliza gizartean paper berri bat hartzera bideratu zuen. Joaquín Arróspide, parroko gisa, hainbat gizarte-ekimeni hasiera eman zien Duraznon: Caja Popularraren sorrera -geroago «Banco de Durazno» bihurtua-, «Librería Católica» argitaletxearena -bere garaian oihartzun handia izan zuena-, San Pedro Elizaren Liburutegi Publikoarena, eta hainbat elkarte laiko katolikorena (bereziki Círculo Obreros.
Dudarik gabe, jarduera horrek guztiak, Uruguaiko zirkulu katolikoetan bereziki ezaguna egin zenak, eragin handia izan zuen Egoitza Santuak Salto eta Meloko gotzain-egoitzak okupatu behar zituzten titularrak sustatzea erabakitzen zuenean (sortu zenetik hutsik zeuden egoitzak), Durazno gipuzkoarrarengan pentsa zezan. 1922ko uztailean Meloko gotzain hautatu zuten, eta Juan Aragone Montevideoko artzapezpikuak sagaratu zuen Duraznon, 1923ko otsailean. Albisteak, espero zen bezala, hedapen zabala izan zuen euskal kolonian ere, ez bakarrik Uruguaikoak, baita ondoko Argentinakoak ere.Bost
urtez Uruguaiko ekialde osoa hartzen zuen Meloko elizbarruti zabalaren buru izan zen. Urte horietan, apezpiku-etxea bisitatzen eman zuen bere jardueraren zati handi bat; hain zuzen ere, Carmenen herria bisitatzen ari zela, ondoezik sentitu zen; Melora itzulita, handik hilabete batera hil zen, 1928ko apirilaren 18an. Duraznon lurperatu zuten.
Óscar ÁLVAREZ
GILA Amerikako Historiako irakaslea. EHU (0 URLa)
Ordenatu ondoren, Uruguaira itzuli zen, eta Mercedes (anaiarekin batera) eta Pando (Canelones) kuratuetan teniente izendatu zuten, hurrenez hurren.1895eko
ekainaren 27an, Duraznoko San Pedro eliza nagusiko erretore izendatu zuten. Duraznoko parrokoa izango zen mende laurdenez, gotzain kargurako hautatua izan arte. Ok dioenez. Padron Favrek, «bere kargua Uruguaiko Elizarentzat esanguratsuak ziren une erabakigarrietan bete zuen (...)», Elizaren eta Estatuaren arteko banaketa gertatu zenean eta herrialdeko bizitza publikoaren laikotasun ausarta ezarri zenean. Bere formazio erromatarra zela eta, Leon XIII.aren Rerum Novarum entziklikaren printzipioak zintzoki jarraituz, Duraznoko Eliza gizartean paper berri bat hartzera bideratu zuen. Joaquín Arróspide, parroko gisa, hainbat gizarte-ekimeni hasiera eman zien Duraznon: Caja Popularraren sorrera -geroago «Banco de Durazno» bihurtua-, «Librería Católica» argitaletxearena -bere garaian oihartzun handia izan zuena-, San Pedro Elizaren Liburutegi Publikoarena, eta hainbat elkarte laiko katolikorena (bereziki Círculo Obreros.
Dudarik gabe, jarduera horrek guztiak, Uruguaiko zirkulu katolikoetan bereziki ezaguna egin zenak, eragin handia izan zuen Egoitza Santuak Salto eta Meloko gotzain-egoitzak okupatu behar zituzten titularrak sustatzea erabakitzen zuenean (sortu zenetik hutsik zeuden egoitzak), Durazno gipuzkoarrarengan pentsa zezan. 1922ko uztailean Meloko gotzain hautatu zuten, eta Juan Aragone Montevideoko artzapezpikuak sagaratu zuen Duraznon, 1923ko otsailean. Albisteak, espero zen bezala, hedapen zabala izan zuen euskal kolonian ere, ez bakarrik Uruguaikoak, baita ondoko Argentinakoak ere.Bost
urtez Uruguaiko ekialde osoa hartzen zuen Meloko elizbarruti zabalaren buru izan zen. Urte horietan, apezpiku-etxea bisitatzen eman zuen bere jardueraren zati handi bat; hain zuzen ere, Carmenen herria bisitatzen ari zela, ondoezik sentitu zen; Melora itzulita, handik hilabete batera hil zen, 1928ko apirilaren 18an. Duraznon lurperatu zuten.
Óscar ÁLVAREZ
GILA Amerikako Historiako irakaslea. EHU (0 URLa)