Monarkia eta noblezia

Nafarroako Karlos ii.a Gaiztoa

Nafarroako errege titularra, Evreuxeko kondea. 1332an jaio zen. 1349ko urriaren 7tik 1387. urtera arte hil zen.

Juana ii.aren, Nafarroako erreginaren eta Feliperen, Evreuxeko kondearen, semea zen. Harekin inauguratu zen Nafarroan Evreuxen etxea. Amari 17 urte zituela gertatu zitzaion. 1350eko maiatzean etorri zen Nafarroara, nahiz eta erregearen xedapenak lehenagokoak izan, Conflansen zela, Juan de Conflans izendatu zuen Nafarroako gobernadore, Champagneko mariscal (1349ko urriaren 7a). Erregealdia Miluzeko espetxeratuen garaiarekin inauguratu zuen. Zigor eredugarria (1351) zen, ama erregealdian konspiratu eta bere kanpoan zegoena: "Nafarroako juntak eta ermandadeak gaizki eraiki ziren; batzuen justizia data izan zen", dio Vianako Printzeak lakonikoki.

Karlos nerabea Iruñeko Santa M. katedralean koroatu zen 1350eko ekainaren 27an. Bere lehen erabakietako bat izan zen Aragoiko Pedro IV. Zeremoniatsuarekin bere amak itundutako aliantza- eta laguntza-ituna (1350eko ekainaren 5a) berrestea. Hala ere, ez zuen Gaztelako Pedro I.a zeremoniatsuaren etsairik okerrenarekin saritu nahi izan, harekin adiskidetu baitzen Burgosen (1351). 1351ko abuztuan Pirinioez gaindiko jabetzetara abiatu zen, García Diániz gobernadore zuela. Hala, Europa mailako politikari ekin zion, eta, horren ondorioz, Ehun Urteko Gerraren protagonista eta giltzurrun aurreko Europako estatistista garrantzitsuenetako bat izan zen.