Militarrak

Echague Bermingham, Rafael de

1815eko otsailaren 13an Donostian jaiotako Gipuzkoako jenerala. Madrilen hil zen 1887ko azaroaren 23an.

Bere mailari zegozkion ikasketak egin ostean, ofizial gisa sartu zen Txapelgorri izeneko batailoian; 1883an sortu zen karlisten kontra eta Isabel II.aren tronuaren defentsan borroka egiteko. Ondoren, lerroko armara joan zen, eta gerra zibila amaitzean, teniente koronelaren bi galoi zituen. Geroago, brigadier izatera iritsi zen eta 1854ko altxatze militarrean printzesaren errejimentuaren aurrean lagundu zuen; horren garaipenaren ondorioz, Landako Mariskalaren galoia lortu zuen.

1859ko azken hilabeteetan, bere Dibisioarekin Ceutara pasatu zen, eta marokoarrek defendatutako harem-eko gotor-etxearen jabe egin zen berehala. Jarrera baliotsuaren eta eskuan jaso zuen zauriaren eraginez, merezia zuen teniente jeneralaren bigarren galoia eskuratzea, eta maila horrekin jarraitu zuen gainerako kanpaina ere. Valentziako Kapitaintza Orokorrean ibili zen 1860. urtetik 1862. urtera; urte horietan, Gobernadore izatetik eta Kapitain izatera pasatu zen Puerto Ricora. Bi urteren ostean Filipinak Uhartera joan zen kargu berberarekin; bertan egon zen beste hiru urtez. 1868 ondoren, Ingeniarien Zuzendaritzako postua bete zuen, Alabardarien Komandantzia Orokorra Errege Jauregian, eta beste kargu garrantzitsu batzuk. Gipuzkoako senatari izan zen 1876an, liberal moderatu gisa. Karlos III.aren, Isabel Katolikoaren eta San Hermenegildoren gurutze handiak zituen.

Hil ondoren, haren hilotza Donostiara eraman zuten; bertan egin zioten harrera agintari zibilen eta militarren ordezkariek eta segizio dotore batek; bertan zeuden haren Donostia maiteko pertsona ezagun asko. Egun berbereko arratsaldeko saioan, Udalak, Donostiako kale batean, Aldama kalearen eta Pasealeku Berriaren edo Salamancaren artean kokatutakoan, hain seme entzutetsuaren izena jartzea adostu zuen, eta seme-alabei akordioaren berri eman zitzaien. Seme-alabek oso adeitsu erantzun zuten; asko estimatu zuten azken uneetan bere eta emaztearen hilotzak Donostiara eramateko eskaera egin zuen eta euskalduna zela argi geratuz delirioan esaldiak euskaraz esaten zituen gizonari egindako eskertza-keinu txikia. Erref. Serapio Mugica.