Tere
Euskarazko poeta, Zaldibian (Gipuzkoa) 1961ean jaioa.
Euskal Filologian lizentziatua. Bergarako (Gipuzkoa) UNEDeko Euskara Sailean aritu zen 1983tik 1996ra bitartean. Txistu irakaslea Zaldibian 18 urtez. mendeko 90eko hamarkadaren erdialdean hasi zen Beasaingo (Gipuzkoa) Andramendi ikastolako zuzendari lanetan. 2002 eta 2006 urteen artean EIE Euskal Idazleen Elkarteko lehendakari izan zen. Bost urtez Musika Klasikoen Giltzak irratsaioko gidoilaria izan da eta Euskadi Irratiko Sormenari Leiho izenekoaren kolaboratzailea.
Argia, Hegats, Administrazioa Euskaraz, Mugalari edo Egan aldizkarietan argitaratu ditu artikuluak eta olerkiak, eta Susa, Kandela edo Kalegats bezalako argitalpenen sorreran parte hartu du.
Poema-liburu hauek idatzi ditu: Gabezin (1980); oak. Gaia eta gau aldaketak (1983); Derrotaren fabulak (1986); Osinberdeko khantoreak (1986); Manual devotio izenekoa edo haren erabiltzeco escu-liburua (1994); Gabearen khantoreak (antologia, 1995); Izen gabe, direnak. Haurdunaldi beteko kanthoriak (2001). Gabiñakirekin 1980ko Kritikaren Sari Nazionala irabazi zuen, eta horrek polemika garratza sortu zuen, idazle beterano baten protestaren ondorioz. Arazotik at, Irastorzak lanean jarraitu zuen, eta hurrengo urtean, 1981ean, oak lanarekin Resurrección María Azkue Sarian akzesit bat irabazi zuen. Gaia eta gau aldaketak, eta urtebete geroago saria eskuratu zuen, Bilboko Aurrezki Kutxa Munizipalak eratuta.
2002an mendeko poesia kaierak argitaratu zuen, eta 2003an Glosak. 2004ko Kritikaren Sari Nazionala eskuratu zuen Esana zetorrenaz ek, eta Espainiako Poesia Jaialdian finalista da.
2011n Eta orain badakit poema-liburua argitaratu zuen.
Poesiaz gain, Izendaezinaz (2008) izeneko saiakera ere argitaratu du.
Marià Manent-en Basa-akaziak; Edmond Jabès-en Itaunen liburua; eta Marina Tsvietaeva-ren Nere anaia andrazkoa.
Bestetik, bere poema batzuk gaztelaniara, katalanera, ingelesera eta frantsesera itzuli dira.
Amaia Iturbide poetak dioenez, Gabezin liburu arraroa da, "euskal poesian hain errotuta dagoen tradizio lirikoaren moldeekin apurtzen duelako, eguneroko eta ordura arte poesiaren esparruan oso ohikoak ez ziren terminoak erabiliz". Lehen liburu hartan ugariak ziren etxeko eguneroko objektuei buruzko erreferentziak. Iturbideren arabera, Irastorzaren beste ezaugarri bat da poesia apaingarriaren tradizioa jasotzen duela "modu pertsonalean, askean, errimatik eta erritmotik sortutako hitz-joko ugarirekin distraituz". Autore honek gehien ukitzen dituen gaiak absentzia eta etsipena dira, denboraren joanari buruzko aipamenez gain.
Luma eta lurra (Labayru Ikastegia-BBK, 1997) lanean, Jon Kortazarrek honako hau idatzi du Gaia eta gau aldaketak poema-liburuari buruz:
"Gaia eta gau aldaketak nobedadeak dira irudimenaren erabilera berria. Jada ez da hizkuntza zuzena erabiltzen, baizik eta jolas fonikoak eta irudi surrealistak hartzen dute eguneroko objektuen lekua".
Kortazarrek honela deskribatu du oak poema-liburua:
"oak bizitzaren sinbolo bihurtzen dira, eta jada zirkulu jarraitu bat baino ez da, bizi izandakoa berriro bizitzea. Txikia dena irudikatzen dute, baina horrek garrantzia hartzen du (poetak adierazi duen bezala): 'Egunerokoa batzuetan pozgarria da, eta beste batzuetan aspergarria. Horretan datza txikitasunaren handitasuna'".
Osinberdeko khantoriak lanean, aldiz, maitasuna da leit-motiv-a, uraren irudiaren bidez hainbat aldiz tratatua. Dena den, heriotzaren gaia, heriotza atzeraezina ere oso presente dago. Egileak aitortu zuenez, "poema luzeak idazteko gai ez delako" idatzi zituen poema labur horiek, eta X. mendeko klasiko japoniar bat, Los Cantares de Ise, irakurri ondoren.
Bere Manual devotio gabecoa edo ondasunen erabiltzeco escu-liburua liburuan, "Tere Irastorzak obsesionatuta jarraitzen du, idazteak eta poesiak denboraren aurreko larritasuna geldiarazteko balioko ote duten", dio Kortazarrek. Honela dio Mundakako aztertzaileak:
"Tere Irastorzaren lanetan, arreta berezia jarri zaio beti xehetasunari eta gutxienekoari, prespektiba partikular eta existentzialistatik adierazpen poetikoaren intentsitatean eta filosofiara hurbiltzean bat zetorren adierazpenari. Zatiketaren poesia da, unea bere sormen-eremu gogokoena balitz bezala, unea eta hurbilketa intentsitatez betea".